အခ်ိန္ကား တိမ္လႊာတိမ္တုိက္မ်ား မည္းေမွာင္အုံ႔မႈိင္းလ်က္ မိုးတဖြဲဖြဲရြာေနတဲ့ အခါသာမယျဖစ္တယ္။ ရာသီဥတုအေပၚ အျပစ္ရွာကာ အမ်ားသူငါ ပ်င္းရိေနၾကတယ္။ သုိ႔ေသာ္ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔ဟာ မဟာဗမာ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီ (အားလုံးေသာ ဗမာလူမ်ဳိးမဟုတ္၊ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒကုိ စြဲကုိင္ထားေသာ ဗမာမ်ားသာ)ကုိ ေတာ္လွန္ရန္ ႀကံစည္ခဲ့ရတယ္။
သာသနာအေပၚ ၾကည္ညဳိကာ ဥဘုသ္ေန႔ေရာက္တဲ့အခါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၊ ဘုရားေစတီပုထုိးမ်ားတြင္ အလွဴဒါန၊ သီလေစာင့္တည္ရန္ ရည္သန္လ်က္ရွိေသာ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔ဟာ သကၠရာဇ္ ၁၃၁၀ ခုႏွစ္ ၀ါေခါင္းလျပည့္ေန႔တြင္ ဖဆပလ အစုိးရကုိ မလြဲမေရွာင္သာပဲ စတင္ေတာ္လွန္ရပါေတာ့တယ္။ ၎ေန႔ကုိ “မြန္ေတာ္လွန္ေရးေန႔” ဟု မြန္တုိ႔ေခၚဆုိ သမုတ္လာခဲ့ၿပီး မြန္ေတာ္လွန္ေရးခရီးဟာလည္း ၆၃ ႏွစ္တုိင္ ၾကာလာေနခဲ့ၿပီ။ အေၾကာင္းကား ဘာေၾကာင့္လဲ။ အနည္းအက်ဥ္း ေထာက္ျပပါရေစ။
မြန္တုိ႔ရဲ့ ေနာက္ခံသမုိင္းနဲ႔ လူမ်ဳိးအဂၤါရပ္
မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔ဟာ အစဥ္အလာအရ ျမစ္၀ွမ္းေဒသမ်ားတြင္ လယ္ယာႏွင့္ ကုန္စည္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ျပဳလာခဲ့ၾကတယ္။ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနထုိင္ေလ့ရွိိၿပီး သူတပါးအေပၚ ရန္မရွာလို။ ကုန္သြယ္ဖက္ ႏုိင္ငံမ်ားအား တေလးတစား ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးစြာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံကာ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း သုဝဏၰဘုမၼိ(သထုံ)၊ ဟံသာ၀တီ (ပဲခူး)၊ ပါဒနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ဒြါရဝတီ၊ ဟရိဘုဥၨ အစရွိတဲ့ ၿမဳိ႔ျပႏုိင္ငံမ်ား တည္ေထာင္ၿပီး မွီတင္းေနထုိင္ လာၾကခဲ့တယ္။ သမုိင္းရာဇ၀င္အရ ကုိယ့္ထီး ကုိယ့္နန္း ကုိယ္ပုိင္လြတ္လပ္ေရး၊ ဘာသာစကား၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ စီးပြားေရး အစရွိတဲ့ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးရဲ့ အဂၤါရပ္မ်ားနဲ႔ ျပည့္စုံတဲ့ လူမ်ဳိးျဖစ္တယ္။
ေအဒီ ၁၇၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ဗမာဘုရင္ ေအာင္ေဇယ်ရဲ့ မ်ဳိးျဖဳတ္ အမ်ဳိးသားေရး ဖိႏွိပ္သုတ္သင္မႈေၾကာင့္ ထီးနန္းဆိတ္သုဥ္းကာ လြတ္လပ္ေသာလူမ်ဳိး အျဖစ္မွ တပါးကြ်န္ဘ၀သုိ႔ ေရာက္သြားခ့ဲရရွာတယ္။ မည္သုိ႔ဆုိေစ ၁၈၈၅ ျမန္မာတႏုိင္ငံလုံး အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ က်ေရာက္ၿပီးေနာက္ “လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲတြင္ ျမန္မာ ၅ဝဝဝ မြန္ ၃ဝဝဝ ပါဝင္ခဲ့သည္”ဟုလည္း ဖဆပလအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌျဖစ္ခဲ့သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ ဤအခ်က္ကုိၾကည့္လွ်င္ ရန္ၿငဳိးထားလုိစိတ္ မရွိေၾကာင္းနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုသား စိတ္ဓါတ္ရွိေၾကာင္း သာဓက ျပေနပါတယ္။
မြန္တုိ႔ ေတာ္လွန္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းမ်ား
မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔မွာ ေဖၚျပပါ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးရဲ့ အဂၤါရပ္မ်ားနဲ႔ ျပည့္စုံၿပီး ျပည္ေထာင္စုဖြား တုိင္းရင္းသား စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲတြင္ အသက္ေသြး ေခြ်း ေပးဆပ္ကာ ပါ၀င္ခဲ့ေစကာမူ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇႏၷၷဝါရီလ (၄) ရက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာရာတြင္ မြန္ျပည္နယ္ မပါ၀င္ေခ်။ “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္” အျဖစ္ အမည္နာမ ေပးရာတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကယား ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းဝိေသသတုိင္း စသည္တုိ႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းတည္္ေထာင္ကာ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔မွာ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကယားကဲ့သုိ႔ လူမ်ဳိးေရးအရ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း မခံခဲ့ရေပ။
တဖန္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေနာက္ ဖ ဆ ပ လ အစုိးရက မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔အေပၚ ထားရွိတ့ဲ သေဘာထားမွာ ေအာင္ေဇယ်လက္ထက္ ျပင္းထန္ေသာ လူမ်ဳိးေရး ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔မွာ ယုိးဒယား(ထုိင္း) သုိ႔တိမ္းေရွာင္ထြက္ေျပးၾက၊ အခ်ဳိ႔မွာမိမိကုိယ္ကို မြန္အျဖစ္မေျပာရဲၾက၊ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပုိင္းမွ ဗမာမ်ား ေအာက္ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္ကုိင္ရင္းနဲ႔ မြန္တုိ႔ေသြးေႏွာကုန္ၿပီး လူဦးေရအရအနည္းဆံုးႏွင့္ ေခ်မႈန္းရန္လြယ္ကူေသာ လူမ်ဳိးျဖစ္၍ မြန္တို႔ေတာင္းဆုိခ်က္ကုိ လုိက္ေလ်ာျခင္း မျပဳခဲ့ေခ်။ “မြန္ႏွင့္ဗမာအတူတူပဲ” ဆုိေသာ ဗမာ့ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တုိ႔၏ အတင္းတူခုိင္းျခင္းႏွင့္ ဗမာနဲ႔ေရာကာ ျပည္ပတြင္ ဗမာအေနျဖင့္ ထည့္သြင္းခံခဲ့ရတယ္။
အထက္ပါ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ မြန္လူမ်ဳိးေရး ရာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈ အသြင္ျဖစ္ ၁၉၄၈ ႏွစ္ဦးပုိင္းတြင္ မြန္ျပည္နယ္ ဆႏၵျပပြဲႀကီးကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ၎ဆႏၵျပပြဲႀကီးမွာ မြန္သံဃာေတာ္မ်ားအပါအ၀င္ အလႊာအသီးသီးမွ မြန္လူမ်ဳိး ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ တုိ႔က “မြန္ျပည္နယ္ခ်က္ခ်င္းေပး” ဟူေသာေႂကြးေၾကာ္သံနဲ႔အတူ ေမာ္လၿမဳိင္တြင္ စည္းကမ္းေသဝပ္စြာ ဆႏၵျပၾကတယ္။ ဆႏျၵပပြဲေၾကာင့္ မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႔ရဲ့ ဇာတိေသြးဇာတိမာန္ တက္ႂကြလာသည့္အေလွ်ာက္ ဖဆပလအစုိးရလည္း မြန္တုိ႔ရဲ့ လႈပ္ရွားမႈကုိ ေစ့စပ္ေသခ်ာစြာ ေစာင့္ၾကည့္ေနခ့ဲတယ္။ တခါတရံ ဆုိရွယ္လစ္ပါတီ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္တပ္ဖြဲ႔တုိ႔က ရန္စက်ဴးေက်ာ္မႈ ျပဳလုပ္လာေသာ္လည္း မိမိတုိ႔မြန္ျပည္နယ္ ရရွိေရးကုိသာ ဦးတည္လုပ္ေဆာင္ လာခဲ့ၾကတယ္။
မြန္လူမ်ဳိးေရးရာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္သည္ မိမိတုိ႔ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေသာ မြန္ျပည္နယ္ ေဖာ္ထုတ္ေရးကိစၥရပ္မ်ား ၿပီး ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ စည္းရုံးေရးလုပ္ငန္းမ်ား ပုိမုိလုပ္ေဆာင္လာခဲ့တယ္။ ထုိသုိ႔ စည္းရုံးေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္လာသည္ႏွင့္အမ်ွ ဖဆပလအစုိးရကလည္း မြန္အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ စတင္ရန္ျပဳလာပါတယ္။ မြန္အမ်ဳိးသားတို႔အား ႏုိင္ငံေရးအရ ထုိးစစ္ဆင္လာျပီး မြန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ရွာေဖြျခင္း၊ နယ္ရွိေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းမ်ား ျပဳလာျပန္တယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔ဟာ မိမိတု႔ိ ရပုိင္ခြင့္အခြင့္အေရးနဲ႔ မြန္ျပည္နယ္ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေတာင္းဆုိနည္းနဲ႔ မရႏုိင္ေၾကာင္း နားလည္သေဘာေပါက္လာျပီး သကၠရာဇ္ ၁၃၁၀ ၀ါေခါင္းလျပည့္ေန႔တြင္ ရဲစခန္းမ်ားမွ ေသနပ္လုၿပီး လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးကုိ မလႊဲမေရွာင္ဘဲ စတင္ေတာ္လွန္ရေတာ့တယ္။
အထက္ပါ မြန္တုိ႔ လက္နက္စြဲကုိင္ ေတာ္လွန္ရတဲ့ အေနအထားကုိၾကည့္လွ်င္ ေတာ္လွန္ေရးတုိ႔မည္သည္ သူ႔အလုိအေလွ်ာက္ ေပၚေပါက္လာျခင္း မဟုတ္ေပ။ ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္မႈမွ ရုန္းထြက္လိုမႈ ျဖစ္ေပၚကာ ေတာ္လွန္ေရး ေပၚေပါက္လာရတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈ၊ ဒီမုိကေရစီ ဆိတ္သုဥ္းမႈတုိ႔ေၾကာင့္ ရွစ္ေလးလုံး (၈၈၈၈) ဒီမုိကေရစီ ေတာင္းဆုိမႈ အေရးေတာ္ပုံနဲ႔ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရး ေပၚေပါက္လာရတဲ့အလား မြန္တုိ႔လည္း မလြဲမေရွာင္ဘဲ လက္နက္စြဲကုိင္ ေတာ္လွန္ရတယ္ မဟုတ္ပါေလာ။ ဤဒီကား အေၾကာင္းေၾကာင့္ အက်ဳိးျဖစ္လာရတယ္။
မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႔ရဲ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႀကဳိးပမ္းမႈ
မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ မလြဲမေရွာင္သာ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရ အဆက္ဆက္ကုိ လက္နက္စြဲကုိင္ ေတာ္လွန္ရေသာ္လည္း ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီေရး ရရွိေရးအတြက္ အခါအခြင့္ သင့္သလုိ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ မြန္ျပည္သူ႔တပ္ဦး ဥကၠဌႏုိင္ေအာင္ထြန္း ဦးေဆာင္ကာ ဦးႏုအစုိးရထံလက္နက္အပ္ၿပီး ပါလီမန္အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ႀကဳိးပမ္းခဲ့ၾကတယ္။ ၁၉၉၅ တြင္လည္း မြန္ျပည္သစ္ပါတီက စစ္အစုိးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျပဳလုပ္ရင္း အျခားေသာညီရင္းအစ္ကုိ တုိင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔ လက္တြဲကာ အမ်ဳိးသားညီလာခံမွာ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ရဲ့ အမ်ဳိးသား ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ခဲ့တယ္။ သုိ႔ေသာ္ န အ ဖ တျဖစ္လည္း စစ္အစုိးရက ၎တုိ႔တင္ျပခ်က္မ်ားကုိ လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့တယ္။
မြန္လူမ်ဳိးနဲ႔ အျခားတုိင္းရင္းသားတုိ႔ရဲ့ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးအတြက္ လုံး၀အာမခံခ်က္ မရွိတဲ့ စစ္အစုိးရရဲ့ နယ္ျခားေစာင့္တပ္၊ ဌာေနျပည္သူ႔စစ္ အစီအစဥ္ကုိ မြန္ျပည္သစ္ပါတီနဲ႔ ၎တုိ႔ရဲ့ မြန္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္က လက္မခံ ျငင္းဆံေနရသည္ပင္လွ်င္္ ၁၉၉၄ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမွ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္ေအာင္ အျခားေသာ ဘ၀တူ တုိင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ား၊ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုမ်ားနဲ႔ လက္တြဲၿပီး ႀကဳိးစားေဆာင္ရြက္ေနဆဲ။ သုိ႔ေသာ္ အျခားတဖက္တြင္ စစ္အစုိးရဖက္မွ ႏုိင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားတုိ႔ရဲ့ ဆႏၵကုိ လ်စ္လ်ဴရႈကာ “ကုိယ့္ေလွကုိယ္ထုိး ပဲခူးေရာက္ေရာက္” ပုံစံနဲ႔ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ၊ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အစီအစဥ္နဲ႔ တႏုိင္ငံလုံး စစ္ကြ်န္ဘ၀အျဖစ္သုိ႔ ဖိႏွိပ္သြပ္သြင္းႏုိင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ေနဆဲပင္။
ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္သူႏွင့္ အဖိႏွိပ္ခံရသူတုိ႔ ရင္ဆုိင္ရတ့ဲ ဆုိးက်ဳိးမ်ား
ျမန္မာႏုိင္ငံသမုိင္းေၾကာင္းကုိ ျပန္ေျပာင္းေအာင့္ေမ့ေသာ္ ဗမာဘုရင္ အေနာ္ရာထာ၊ ဘုရင့္ေနာင္၊ ေအာင္ေဇယ်နဲ႔ ေနာက္လိုက္ဗုိလ္ပါတုိ႔ရဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္ခံရသူ ရခုိင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္တုိ႔မွာ ၎တုိ႔ရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာပုိင္ လြတ္လပ္ေသာ လူမ်ဳိးဘ၀ ဆုံးရႈံးသြားခဲ့ရတယ္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္ခံရတဲ့ လူမ်ဳိးေတြထဲက အခ်ဳိ႔မွာ ဖိႏွိပ္သူ ဗမာေတြအေပၚ မုန္းတီးလာၾကတယ္။ ယခုဘာမွ မသက္ဆုိင္သည့္ဗမာေတြ အၿငိဳအျငင္ခံရတယ္။ တခါတရံ “ဗမာေတြအေပၚ မမုန္းနဲ႔၊ ေရွးက ဘုရင္ေတြကုိသာ မုန္းပါ” ဟု ၎တုိ႔ဘုရင္ေတြကုိ ဗမာေခါင္းေဆာင္ ဗမာလူမ်ဳိးအျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳခ်င္တဲ့အထိ ျဖစ္လာတယ္။
ဒါ့အျပင္ လူမႈေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ရွိသူ အခ်ဳိ႔ပင္လွ်င္ သံသယမကင္းစြာနဲ႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေနရ။ ရံဖန္ရံခါ သာမန္စကား၀ုိင္း သာမန္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ ကုိင္စြဲသူနဲ႔ အမ်ဳိးသားေရး အျမင္က်ဥ္းသူဟူ၍ အေျခအတင္ စြတ္စြဲေျပာဆုိမႈကုိ ႏွစ္ဖက္စလုံး ခံရတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလုံးအတြက္ အက်ဳိးမရွိ။
လက္ရွိအေနအထားတြင္ န အ ဖ စစ္သားေတြ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြ ေရာက္တဲ့အခါ ရြာေတြမီးရႈိ႔၊ လူယက္ဖ်က္ဆီး၊ သမီးပ်ဳိ လူအုိအမ်ဳိးသမီးေတြကုိ မုဒိန္းက်င့္ေတာ့ ခံရတဲ့ တုိင္းရင္းသား အခ်ဳိ႔ကလည္း “ဗ-ဗမာမ်ဳိး လွံနဲ႔ထုိး” ဟူ၍လည္း ဗမာလူမ်ဳိးတုိ႔ က်ိန္းေမာင္းေျပာဆုိခံရတယ္။ ဒါကလူမ်ဳိးတမ်ဳိးနဲ႔ အျခားလူမ်ဳိးအၾကား ရႈံ႔ခ်အျပစ္ဆုိတဲ့ အေနအထား။ စစ္အစုိးရရဲ့ လူမဆံတဲ့လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ဗမာတမ်ဳိးလုံးခံရတယ္။
ဤမွ်မကေသး။ ရွစ္ေလးလုံး (၈၈၈၈) ဒီမုိကေရစီေတာင္းဆုိမႈနဲ႔ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးေတြမွာ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသား ျပည္သူေတြကုိ သတ္ျဖတ္ႏွိပ္စက္ခဲ့မႈေၾကာင့္ န အ ဖ အစုိးရေခါင္းေဆာင္ေတြ ျပည္ပခရီးထြက္တုိင္း က်ိန္းေမာင္းဆဲဆုိခံရတာက နားနဲ႔မဆန္႔။ ထင္ရွားသည္မွာ ဒီႏွစ္အတြင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္သိန္းစိန္ အေမရိကန္ေရာက္ေတာ့ ဆဲဆုိက်ိန္းေမာင္းမႈအျပင္ ဖိနပ္နဲ႔ အေပါက္ခံရေသးတယ္။ ဒါက လူမ်ဳိးတမ်ဳိးတည္းအတြင္း ရႈ႔ံခ်ခံရတဲ့ အေနအထား။ ဘယ္ေလာက္ပင္ ရွက္စရာေကာင္းသလဲ။ ၿခဳံၾကည့္ေသာ္ ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္ခံရသူဘက္မႈ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ ပ်က္စီးသြားတဲ့နည္းတူ ဖိႏွိပ္သူဖက္မွာလည္း ရႈံ႔ခ် ၀ုိင္းပယ္ခံရမႈမ်ားနဲ႔ ႏွစ္ဖက္စလုံးအတြက္ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္္။
ဒါျဖင့္ ဒီဖိႏွိ္ပ္ေတြ အဆုံးသတ္သြားရန္ ႀကဳိးပမ္းဖုိ႔လုိပါတယ္။ ႀကဳိးစားရာတြင္ အျပစ္ေရွာင္ရုံသေဘာ ဗုိလ္ေစာေမာင္၊ ခင္ၫြန္႔တုိ႔အား ျဖဳတ္ခ်ျပ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျပရုံနဲ႔ လူသာေျပာင္း မူမေျပာင္းခဲ့ေသာ္ အမုန္းသံသယာ အဆုံးသတ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရန္လည္း အဟန္႔အတားပင္။
အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ မြန္တုိ႔ယေန႔တုိင္ လက္နက္စြဲကုိင္ ေတာ္လွန္ေနရသည္မွာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးက အျခားလူမ်ဳိးတမ်ဳိးအေပၚ မုန္းတီး၍မဟုတ္၊ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီအား ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ေနျခင္း ျဖစ္သကဲသုိ႔ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးရဲ့ အဂၤါရပ္မ်ားနဲ႔ ျပည္စုံတဲ့ ကိုယ့္ၾကမၼကုိယ္ဖန္တီးႏုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ ေတာ္လွန္ေနရတာ ျဖစ္တယ္။ ဤအခြင့္အေရးမ်ား မရရွိသေရြ႔ မည္သုိ႔ေသာ နည္းနဲ႔မဆုိ မလြဲမေရွာင္ ဆက္လက္ေတာ္လွန္ေနရမည္ျဖစ္ၿပီး ဤေတာ္လွန္ေရးအေပၚတြင္လည္း နားလည္းမႈ ရွိႏုိင္ၾကပါေစ။
မင္းခ်မ္းမြန္
စာေရးသူ မင္းခ်မ္းမြန္သည္ ႏုိင္ငံတကာေရာက္ မြန္အမ်ဳိးသား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေကာ္မီတီ (Overseas Mon Coordinating Committee) တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူတစ္ဦး ျဖစ္သည္။
မင္းခ်မ္းမြန္
အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
အမည္ .. သူရမြန္
အီေမလ္ .. thuyamon@gmail.com
ေန႕စြဲ .. Sun, 12 Sep 2010 14:21:50 -0400
ကၽြန္ေတာ့အထင္တစ္ခုေတာ့ေျပာခ်င္ပါတယ္ ယခုေဆာင္းပါးမွာေဖာ္ျပထားတဲ့ မြန္ေတာ္လွန္ေရးအေပၚနားလည္မႈ ရွိႏုိင္ၾကပါေစ ဆုိတဲ့ေခါင္းစဥ္ က နည္းနည္းေလးေပ်ာ့ေနသေယာင္ ရွိသလုိပဲလုိ႕ထင္ပါတယ္.... ဒါသည္မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္ျပဳမူရမည့္ ကိစၥတစ္ရပ္အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ သမုိင္းေပးတာ၀န္တစ္ရပ္ အေနျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း မြန္လူမ်ဳိးတုိင္းရဲ႕ ရင္ထဲမွာ ထာ၀ရ စြဲ မွတ္ထားရမည့္ကိစၥလုိ႕ထင္ပါတယ္... ေတာ္လွန္ေရးဆုိတာကလည္း လက္နက္စြဲကိုင္မွမဟုတ္ဘူး စိတ္ဓါတ္ေရးရာမွာလည္းအၿမဲတမ္း ေတာ္ လွန္ေနသင့္ပါတယ္... ဗမာမုန္းတီးေရးကုိေျပာတာမဟုတ္ပါ မိမိမြန္ လူမ်ဳိးတုိ႕ရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္အခြင့္အေရးတန္းတူရရွိေရးအတြက္ စကားေျပာ ရာကအစ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈနဲ႕ ရုိးရာထိန္းသိမ္း ရာကအဆုံး အၿမဲတမ္း ေရာေႏွာမႈမ်ားမျပဳလုပ္သင့္ဘူးလုိ႕ထင္ပါတယ္...တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ မြန္အခ်င္း ခ်င္းေျပာဆုိရာမွာ ဗမာစကားကုိၾကားညွပ္ေျပာမွ ေခတ္မီ တယ္လုိ႕ထင္ေနသူမ်ားရွိလာၾကသလုိ ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသြားရာတြင္ လည္း မြန္၀တ္စုံကုိတူညီဆင္ျမန္းရမည့္အစား ၿပီးစလြယ္ တျခားအ၀တ္ အစားမ်ားျဖင့္သြားလာေနၾကသည္ကုိလည္း ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္... မ်ား ေသာအားျဖင့္ ေနာင္တေခတ္ရဲ႕ ႏုိင္ငံ့သားေကာင္း ၊ ေနာင္တစ္ေခတ္ ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ားျဖစ္လာမဲ့ ယေန႕လူငယ္မ်ား ရဲ႕ စိတ္ဓါတ္ တြင္ မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ား ၊ အထိအေတြ႕ ၊ အၾကားအျမင္မ်ား မျဖစ္ေပၚႏုိင္ေစရန္အတြက္ အထူးဂရုျပဳၿပီး ျပဳမူေျပာဆုိေဆာင္ရြက္ သြား သင့္ပါတယ္..ေနာက္ၿပီး အခါအားေလွ်ာ္စြာ မိမိမြန္လူမ်ဳိးတုိ႕ရဲ႕ ျမင့္ ျမတ္တဲ့သမုိင္းေၾကာင္းကုိလည္း ေျပာဆုိသြားသင့္ပါတယ္လုိ႕ ၊ လက္ရွိသတ္မွတ္ထားသည့္ မြန္ျပည္နယ္ဆုိသည္မွာ ယခင္က မြန္ႏုိင္ငံ ေတာ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းကေလးတစ္ခုအရြယ္ေလာက္သာရွိသည္ကုိ လည္း အၿမဲတမ္းသတိခ်ပ္ထားသင့္ပါတယ္...ငုိတတ္တဲ့ကေလးက အရုိက္ခံရတတ္ေပမဲ့ တျခားကေလးေတြထက္ေတာ့ မုန္႕ ပုိစားရ တတ္တယ္ဆုိတာကုိမေမ့ေစခ်င္ ပါ... ရပ္ထဲရြာထဲက မြန္ကာလသား အခ်ဳိ႕ေတြဆုိရင္လည္း ဖြန္ကိစၥနဲ႕ အခ်င္းခ်င္း ရန္ျဖစ္ၾက ေျခာင္းေျမာင္း ရုိက္ခတ္ေနၾကမဲ့အစား အခ်င္းခ်င္းစည္းလုံးညီညြတ္ စြာေနထုိင္ၿပီး အမ်ဳိးသားဖံြ႕ၿဖဳိးတုိးေရးကိစၥမ်ားမွာ ယခုထက္ပါ၀င္ လာဖုိ႕ တြန္းအားေပးသြားသင့္ပါတယ္...အထူးသျဖင့္ သထုံခရုိင္ ေဒသ ဘက္ရွိ မြန္လူငယ္မ်ား ယခုထက္ပုိမုိအားထည့္ရန္လုိမည္ဟုထင္ပါ သည္။ မြန္ျပည္နယ္ေျမပုံကုိၾကည့္လိုက္ပါက အလြန္ေသးငယ္ေနသည္ ကုိေတြ႕ရမွာပါ ဒါေပမဲ့ သည္ေသးငယ္ေသာျပည္နယ္မွာရွိသည့္ မြန္လူ မ်ဳိးအားလုံးမွာ တစ္ေသြးတည္းတစ္သားတည္းရွိမေနပါက သည့္ထက္ က်ယ္ေျပာလွသည့္ မြန္ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးျဖစ္လာပါက ဘယ္ကဲ့သို႕ ေနထုိင္ ႏုိင္ၾကမည္လည္းဆုိတာ ေတြးေတာသင့္ပါတယ္... လူႀကီးေတြကလည္း သူဘာသာသူေန လူငယ္ေတြကလည္း ေခတ္ေရစီးေၾကာင္း(ဗမာစရုိက္ ေရစီးေၾကာင္း)ကုိလုိက္ၿပီး ဗမာေက်ာင္းမွာ ဗမာစာသင္ ၊ ဗမာ ကား ၾကည့္ ဗမာသီခ်င္းဆုိၿပီး ေပ်ာ္ေနၾကမည္ဆုိလွ်င္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ မြန္ ဆုိသည့္ လူမ်ဳိး ရွိခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ေက်ာက္မွာသာေတြ႕လာနုိင္ပါတယ္ ဒါကလည္း မုိးမၿပိဳ ၿပိဳခဲ့သည္ရွိေသာ္ ဆုိတဲ့အေတြးလုိမ်ဳိးမဟုတ္ႏုိင္ဘူး လုိ႕ထင္ပါတယ္ ေရွးကသာဓကေတြလည္းရွိခဲ့တယ္မဟုတ္လား ယခင္ကပ်ဴလူမ်ဳိးဆုိတာ ကုိယခုေခတ္လူငယ္ေတြထဲက သိတဲ့သူေတြ ေတာင္ေတာ္ေတာ္ရွားသြားပါၿပီ ေက်ာက္စာဆုိရင္လည္း ယခုေခတ္ အစုိးရက သူတုိ႕ရဲ႕ မ်ဳိးဆက္လုိ႕ဆက္ခံထားလုိ႕သာ ထိန္းသိမ္းထား တာပါ သူတုိ႕ရဲ႕ ရန္သူလူမ်ဳိးျဖစ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ ဥပမာ ပ်ဴေနရာမွာ မြန္လူမ်ဳိးသာျဖစ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ အခုခ်ိန္ေလာက္ဆုိရင္အဲဒီလူမ်ဳိးကုိ ရွိခဲ့ တယ္ဆုိတာကုိ ပုံျပင္ဆန္ဆန္ေလာက္သာသိလာႏုိင္မယ္ဆုိတာ ယုံမွားသံသယျဖစ္ဘြယ္မရွိဘူးလုိ႕ထင္ပါတယ္... ဒီအခ်ိန္မွ ကုိယ့္ လူမ်ဳိးကုိ ခ်စ္တဲ့စိတ္ကုိ အျမင့္ဆုံးထားႏုိင္မွာ ေတာ္ရုံက်ႏုိင္မည္လုိ႕ ထင္ျမင္မိပါတယ္...အထက္ပါေဆာင္းပါးကုိဖတ္ရတဲ့အတြက္လည္းအလြန္ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
Name of sender: မြန္ေလး
Email of sender: petejansdk@gmail.com
Date: Wed, 25 Aug 2010 19:39:04 -0400
ေဆာင္းပါးေလးေတာ့ေကာင္းပါတယ္ဒါေပမဲ. မင္းကေရာမြန္ၿပည္သစ္ကိုဘာေတြကူညီေနလဲမင္းတို႔နိုင္ငံတကာေရာက္ မြန္ေခါင္းေဆာင္လုပ္စားေနတဲ့ ေကာင္ေတြကိုငါၾကည့္မရေတာ့ဘူးပါးစပ္နဲ႔အာေနတာမ်ားၿပီလက္ေတြ႔ေတာ့ မြန္ၿပည္သစ္တပ္မေတာ္ကိုတလ၁ေဒၚလာေတာင္မ ေထာင့္ပတ္ၾကဘူးလူမ်ိုဴးကိုတကယ္ခ်စ္ရင္ အမ်ိဴးအတြက္အက်ိဴးရွိေအာင္လက္ေတြ႔လုပ္အာရမ႔ဲအခ်ိန္မရွိေတာ့ဘူး။
မြန္ေတာ္လွန္ေရးအေပၚ နာလည္မႈ ရွိႏုိင္ၾကပါေစ
ဇိုယာဖန္း ကမၻာ့လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ ေရြးခ်ယ္ခံရ
Thursday, 04 March 2010 18:39 သန္းထိုက္ဦး
ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ကမၻာ့ စီးပြားေရး ဖိုရမ္ အဖြဲ႔ (World Economic Forum) က ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနသူ ဇိုယာဖန္းကုိ ကမၻာ့ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ လိုက္သည္။
[ဇိုယာဖန္း (ဓာတ္ပံု - Jeff Gilbert)] ယင္း ေရြးခ်ယ္မႈကုိ အသက္ ၄၀ ေအာက္ အရြယ္ လူငယ္ ၅၀၀၀ ခန္႔ အမည္ စာရင္း တင္သြင္း ခံရၿပီးေနာက္ ဆန္ခါတင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၇၂ ႏိုင္ငံမွ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ ၁၉၇ ဦးထဲတြင္ ၎က (Young Global Leader) ဟူေသာ ကမၻာ့လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေရြးခ်ယ္ခံရသူ ဇိုယာဖန္းက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“ဒီလိုမ်ဳိး ေရြခ်ယ္ ခံရတာက တေယာက္တည္း အတြက္ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ က်မ ျမင္ပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္ တျပည္လံုးရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေရး၊ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရး၊ တိုင္းရင္းသားေတြ အားလံုး အခြင့္အေရး အတြက္ လႈပ္ရွားေနတဲ့ အလုပ္ အကိုင္ ေတြကို သူတို႔ အသိအမွတ္ ျပဳတယ္လို႔ က်မျမင္ပါတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
ကမၻာ့စီးပြားေရး ဖုိရမ္က ကမၻာ့လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရသူမ်ားကုိ လာမည့္ ေမလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ တန္ဇန္းနီး ယား ႏုိင္ငံ Da res Salaam ၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆုံရန္ ဖိတ္ၾကားထားသည့္ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနကို တင္ျပေဆြးေႏြးရန္ ရည္ရြယ္ထားသည္ဟု ဇိုယာဖန္းက ဆိုသည္။
“အဲဒီမွာ သြားတက္မယ့္ လူေတြကေတာ့ စီးပြားေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပုိမ်ားတယ္၊ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြပါတယ္ အဲဒါ အခြင့္အေရးေကာင္းတခုပဲ၊ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီ အခြင့္အေရးကိုယူၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းကုိ တခါမွ မၾကားဘူးတဲ့ လူေတြ ကုိသြားေျပာျပမယ္”ဟု ဇုိယာဖန္းက ဆက္ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ ယခုႏွစ္ အတြင္း ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား၊ ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပဲြမ်ားကုိ တက္ေရာက္ၿပီး ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာတြင္ နားလည္ သေဘာေပါက္ေရး၊ အမ်ားအက်ဳိးအတြက္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ၾကမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ကမၻာ့စီးပြားေရး ဖိုရမ္၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
သက္တမ္း ၄၀ ျပည့္ေတာ့မည့္ World Economic Forum သည္ ႏုိင္ငံတကာအေရး၊ ေဒသဆုိင္ရာ အေရး အခင္းမ်ားႏွင့္ ပတ္ သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ား၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးရန္ စီစဥ္ ေပးသည့္ အဖဲြ႔ႀကီး ျဖစ္သည္။
ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ႏုိင္ငံေပါင္းစုံမွ ထက္ျမက္သည့္ လူငယ္ ၂၀၀၊ ၃၀၀ ခန္႔ကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ကမၻာ့ေရးရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြး၊ လႈပ္ရွားေစျခင္းျဖင့္ အနာဂတ္ကမၻာႀကီးအတြက္ အားေကာင္းသည့္ ႏုိင္ငံတ ကာကြန္ရက္တခု ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးေလ့ရိွသည္။
ပိုးကရင္တိုင္းရင္းသူ တဦးျဖစ္သည့္ ဇိုယာဖန္းသည္ လက္ရွိ အဂၤလန္ႏိုင္ငံတြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိၿပီး UK အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕(Burma Campaign-UK) ၏ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးတာ၀န္ခံ တဦး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနသူျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ လြန္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၌ ထိုင္းျမန္မာ နယ္စပ္ တေနရာတြင္ အမည္မသိ ေသနတ္ သမား မ်ား၏ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ ကြယ္လြန္သူ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ုံး(KNU)တြင္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဖဒိုမန္းရွာလဖန္း ၏ သမီးလည္းျဖစ္သည္။
သမုိင္းမတင္မီေခတ္
မြန္ခမာ အုပ္စုဝင္ မြန္အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ လြန္ခဲ့ေသာသမုိင္းမတင္မီေခတ္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာက တ႐ုတ္ျပည္ ယန္စီက်န္ျမစ္ဝွမ္း (Yangtze Kiang) မွ ေတာင္ဘက္သုိ႕ တျဖည္းျဖည္း ဆင္းသက္လာၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းသုိ႕ အရင္ဆုံး ဆလုံ နွင့္ မေလးတုိ႕ ဝင္ေရာက္လာၿပီးေနာက္ မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ အုပ္စုဝင္ လူမ်ဳိးမ်ား ဝင္ေရာက္လာၾကသည္။ ထုိသူတုိ႕မွာ ဆလုံမေလးအုပ္စုဝင္တုိ႕ထံမွ ယဥ္ေက်းမႈအခ်က္အလက္ မ်ားကုိ ယူေဆာင္လာၾကသည္။ သီးႏွံအျဖစ္ စပါး၊ ႏွံစား ေျပာင္း၊ ပဲႀကီး၊ ပဲလြန္း၊ ႀကံ၊ ပိန္းဥ၊ ေမ်ာက္ဥ၊ ေက်ာက္ဖ႐ုံႏွင့္ ဗူး စေသာအသီးအႏွံမ်ား စုိက္ပ်ဳိးပုံလကၡဏာ႐ွိခ့ဲဲသည္။
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ခန္႕အခါမွပင္လွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းသုိ႕ ေရာက္႐ွိေနထုိင္ေသာ မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ ေ႐ွ႕ေျပး လူမ်ဳိးတုိ႕ စုိက္ပ်ဳိးေရးကုိ လုပ္ကုိင္လာၾကသည္။ ထုိ႕ေနာက္ ေတာင္ယာစုိက္ပ်ဳိးမႈသာမက ေျမျပန္႕တြင္လည္း ထြန္ယက္စုိက္ ပ်ဳိးလာၾကသည္။ ေ႐ွးအခါက စုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ကုိင္မႈကုိ အေျချပဳ၍ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ႐ြာတည္း ဟူေသာအုပ္စုဝင္မ်ားမွာ တျဖည္းျဖည္း က်ယ္ျပန္႕လာ၍ ႐ြာႀကီးမ်ား ျဖစ္လာ၏။ ၎မွတဆင့္ ၿမိဳ႕မ်ား ၎တုိ႕ကုိ စု႐ုံးလွ်က္ ႏုိင္ငံငယ္မ်ား စတင္ေပၚ ေပါက္ခဲ့၏။ ၎တုိ႕မွာ လူမ်ဳိးအလုိက္ ေခၚေသာ ႏုိင္ငံငယ္ကေလးမ်ား ျဖစ္ၾက၏။
၎တုိ႕ဝတ္စားဆင္ယင္မႈမွာလည္း ေက်ာက္ေခတ္လူသားတုိ႕၏ဝတ္စားဆင္ယင္မႈျဖစ္ေသာ သစ္႐ြက္၊ သစ္ခက္တုိ႔ကုိ ဝတ္ ဆင္ျခင္းမ႐ွိဘဲ လက္ပံပင္မွ ရ႐ွိေသာ လဲ၊ မႈိ႕ တုိ႕ကုိ ျပဳျပင္စီမံ၍ အဝတ္အထည္ ယက္လုပ္ဝတ္ဆင္ၾကသည့္လကၡဏာမ်ား ႐ွိ ခဲ့သည္။ ၎မွတဆင့္ ထုိအဝတ္အထည္မ်ားကုိ မဲနယ္ဆုိး၍ ဝတ္တတ္လာၾကသည္။ ဝါဂြမ္းကား မေပၚေသး။
ထုိ မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ အုပ္စုဝင္တုိ႕သည္ မိမိတုိ႕ထက္ အရင္ေရာက္႐ွိေနေသာ ဆလုံမေလးအႏြယ္ဝင္တုိ႕ႏွင့္ မိမိတုိ႕မ်ဳိးႏြယ္ တူေ႐ွ႕လူမ်ားကုိ ေတာင္ဘက္သုိ႕၎၊ လူအေရာက္ေပါက္နည္းေသာ ေတာေတာင္ေဒသသုိ႕ ၎၊ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ေစရန္ ဖန္တီးခဲ့သည္။ မြန္တုိ႕သည္ ေတာင္ဘက္ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသ ဝႏွင့္ပေလာင္အုပ္စုတုိ႕သည္ ေျမာက္ဘက္ ေတာင္မ်ားေပၚ တြင္ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ေနထုိင္ရင္း မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ အုပ္စုတုိ႕သည္ သီးျခားလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္လာသည္။ ထုိစဥ္ကာလ မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ အုပ္စုတုိ႕သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝွမ္းလုံးကုိပင္ လႊမ္းမုိးခဲ့ၾကသည္ဟု ယူဆစရာ႐ွိသည္။
(မွတ္ခ်က္- မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ ေ႐ွ႕ေျပးလူမ်ဳိးမ်ားဆုိရာ၌ မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ တုိ႕ထက္ ေစာစြာေရာက္႐ွိ၍ ၎တုိ႕ႏွင့္မ်ဳိးႏြယ္တူ မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ဳိးခ်င္းတူေသာ္လည္း ယဥ္ေက်းမႈအဆင့္အတန္းတြင္ ကြာျခားလွသည္။ ၎လူမ်ဳိးတုိ႕ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ မေတြ႕ရေတာ့ေပ။ ဝင္ေရာက္ေ႐ြ႕ေျပာင္းေနထုိင္ရာတြင္ အျခား မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ အုပ္စုဝင္ထက္ဦး၍ အာ႐ွတုိက္ ေတာင္ဘက္စြန္းသုိ႕ ေရာက္႐ွိေနၾကၿပီ။ ၎တုိ႕သည္ နီကုိဘာ ေခၚ နာဂဘာရီကြၽန္းသားမ်ားႏွင့္ မေလးကြၽန္းဆြယ္အလယ္ ပုိင္း ေတာေတာင္မ်ားတြင္ ေနထုိင္သည့္ဆကုိင္းလူမ်ဳိးမ်ား ပါဝင္ၾကသည္။ ၎တုိ႕ေရာက္႐ွိေသာအခ်ိန္မွာ လြန္ခဲ့ေသာအႏွစ္ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႕က ျဖစ္သည္ဟု ခန္႕မွန္းရသည္။ )
ထုိ႕ေၾကာင့္ ထုိေခတ္ကုိ မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ ေခတ္ဟု ေခၚတြင္သုံးစြဲရမည္ျဖစ္သည္။ မြန္၊ ပေလာင္၊ ဝ အုပ္စုဝင္တုိ႕ ျမန္မာ ျပည္အတြင္းသုိ႕ ေရာက္႐ွိလာေသာအခါ မိမိတုိ႕၏ယဥ္ေက်းမႈ ပါလာခဲ့သည္။ ေရာက္႐ွိေသာေဒသ႐ွိ ယဥ္ေက်းမႈကုိလည္း ဆက္ခံသျဖင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဆင့္အတန္း အေတာ္အတန္ တုိးတက္လာခဲ့သည္။ ထုိ႕ျပင္ အိႏၵိယေတာင္ပုိင္းမွ လာေရာက္ေသာ အိႏိၵယတုိင္းရင္းသားကုန္သည္မ်ားႏွင့္ လည္း ကူးလူးဆက္ဆံရသျဖင့္ အိႏၵိယယဥ္ေက်းမႈကုိပါ ရ႐ွိခဲ့ပါသည္။ ၎တုိ႕ထံမွ ဟိႏၵဴဘာသာအယူဝါဒ၊ စာေရးသည့္အတတ္ပညာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ေနထုိင္ဝတ္ဆင္မႈမ်ားကုိ နည္းယူၿပီး မိမိတုိ႕ကုိယ္ပုိင္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သင့္ေတာ္သလုိ ျပင္ဆင္လက္ခံ၍ ကုိယ္ပုိင္ယဥ္ေက်းမႈအသြင္သုိ႕ ေျပာင္းလဲယူၾကသည္။ ၎ျပင္ ထူးျခား မွတ္သားဖြယ္ေကာင္းေသာအခ်က္တစ္ရပ္မွာ ဟိႏၵဴအယူဝါဒ ေရာက္ၿပီးေနာက္၊ ယခုအခ်ိန္အထိ ထြန္းေျပာင္လွ်က္႐ွိေသာ ဗုဒၶဘာသာ ေရာက္႐ွိလာသည္။ ထုိသုိ႕ေရာက္႐ွိလာေသာ ဗုဒၶသာသနာမွာ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ၊ ေတာင္ပုိင္းဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္သည္။ ပထမေရာက္႐ွိလာေသာ ဟိႏၵဴအယူအဆကုိ စြန္႕ပစ္၍ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာကုိ ခံယူသည္။ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ မဟာယန၊ အရည္းႀကီးတုိ႕ သာသနာသာ ႐ွိေနေသးသည္။ မြန္တုိ႕ေဒသသည္ ဦးစြာပထမ ဗုဒၶဝါဒထြန္းလင္းခဲ့ေသာ ေဒသ ျဖစ္သည္။
သမုိင္းတင္ေခတ္အစ၊ မြန္ပေဒသရာဇ္ႏုိင္ငံေတာ္
သမုိင္းတင္ေခတ္ဦးတြင္ မြန္တုိ႕သည္ ကုန္လုပ္ဆက္ဆံေရး တုိးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ် ေအာက္ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ မြန္ႏုိင္ငံကုိ တည္ေထာင္ေၾကာင္း ေတြ႕႐ွိရသည္။ ၎မွာ သုဝဏၰဘုံမိ ျဖစ္သည္။ ဘာသာေဗဒအရ မြန္တုိ႕သည္ ၾသစႀတိဳေအ႐တစ္အႏြယ္ တြင္ ပါဝင္္သည္။ သမုိင္းဦးဘုံေျမေခတ္၊ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္းကာလ (ဘီစီ -၂၀၀၀ ေက်ာ္) ေလာက္ကတည္းက သူတုိ႕ သည္ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးမႈအတတ္ကုိ တတ္သိနားလည္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ စပါးစုိက္ပ်ဳိး၍ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္ေသာအေ႐ွ႕ေတာင္ အာ႐ွျမစ္ဝွမ္းေဒသမ်ားသုိ႕လူဦးေရ တုိးတက္မ်ားျပားလာသည့္မြန္၊ ခမာ မ်ဳိးႏြယ္ကြဲဝင္တုိ႕ တစတစ ေ႐ြ႕ေေျပာင္းေနထုိင္ ခဲ့ၾကသည္။ ဤသုိ႕ျဖင့္ သူတုိ႕သည္ ဒုတိယမူရင္းေဒသဟု ဆုိရမည့္ဗီယက္နန္ျပည္ ျမစ္နီျမစ္ဝွမ္းကြၽန္းေေပၚေဒသ၊ ယခုအခါ ကေမၻာဒီးယား မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းကြၽန္းေပၚေဒသ၊ ယုိးဒယားေတာင္ပုိင္္း ေခ်ာင္ဖ်ရာ မဲနန္ေဒသ၊ ယင္းမွတဆင့္ စစ္ေတာင္း၊ သံလြင္၊ ဂ်ဳိင္းျမစ္ဝွမ္းကြၽန္းေပၚေဒသသုိ႕ ေျပာင္းေ႐ႊ႕လာခဲ့ၾကသည္။ မြန္၊ ခမာ အႏြယ္ကြဲဝင္ တုိ႕သည္ အဆုိပါျမစ္နီျမစ္ဝွမ္းမွ အိႏၵိယႏုိင္ငံ အာသံျပည္နယ္၊ ျဗဟၼပုတၲရျမစ္ဝွမ္းႏွင့္ ဂဂၤါျမစ္ဝွမ္းေဒသ မ်ားသုိ႕လည္း ေရာက္႐ွိခဲ့သည္။
မြန္တုိ႕သည္ သုဝဏၰဘုံမိ (သထုံ) ၿမဳိ႕ကုိ ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ျပဳလုပ္စုိးစံေနထုိင္ၾကေသာ မြန္ႏုိင္ငံတစ္ခုကုိ၎၊ ျမန္မာႏုိင္ငံနယ္ စပ္ႏွင့္နယ္ျခားစပ္လွ်က္႐ွိေသာယုိးဒယား (ထုိင္း) ျပည္၏ေျမာက္ပုိင္းတခြင္ႏွင့္ ေတာင္ပုိင္းတလႊားတုိ႕ကုိ ႀကီးစုိးလႊမ္းမုိး ေနသည့္မြန္ႏုိင္ငံတစ္ခုကုိ၎ ထူေထာင္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ယုိးဒယား (ထုိင္း) ႏုိင္ငံအျဖစ္ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္ ထားသည့္ေျမေပၚတြင္ အဆုိပါမြန္ျပည္ႏွစ္ျပည္ကုိ ထူေထာင္ထားၾကရာ ေတာင္ပုိင္းမြန္ႏုိင္ငံကုိ ဒြါရဝတီဟု ေခၚ၏။ ၿမိဳ႕ေတာ္ မွာ ေလာ့ပူရီ (LOP BURI ) ျဖစ္သည္၊ ေလာ့ပူရီၿမိဳ႕ကား ယခုတုိင္ ႐ွိေနေသး၏။ ေျမာက္ပုိင္းမြန္ႏုိင္ငံကုိ ဟရိဘုဥၨ ေခၚၾက သည္။ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ လမ္ဖုန္းျဖစ္သည္။ ဤၿမိဳ႕သည္လည္း ဇင္းမယ္ၿမိဳ႕၏ေတာင္ယြန္းအရပ္၌ ယခုတုိင္ ႐ွိေသး၏။
မြန္၊ ခမာအႏြယ္ဝင္ မြန္အမ်ဳိးသားတုိ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံေအာက္ပုိင္းတြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ သုဝဏၰဘူမိႏုိင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အခ်ာ ေဒသၿမဳိ႕ေတာ္မွာ သထုံခ႐ုိင္ ဘီးလင္းၿမိဳ႕နယ္ ေကလာသေတာင္တဝိုက္ျဖစ္သည္ဟု သုေတသီတုိ႕က ခန္႕မွန္းၾကသည္။ ယင္းေဒသတြင္ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႕အေျခစုိက္၍ ၿမိဳ႕ျပထီးနန္း တည္ေဆာက္ခဲ့သည္၊ (ယခုအခါ ၎ေဒသကုိ ေ႐ွ႕ေဟာင္းသုေတ သနဌာနမွ စတင္တူးေဖၚ၍ သုေတသနျပဳလုပ္ၿပီး ျဖစ္၍ ျပည့္စုံေသာအခ်က္အလက္မ်ား ေနာက္ထပ္ေတြ႕႐ွိလာမည္ဟု ယုံၾကည္ရသည္။)
သုဝဏၰဘူမိသည္ မြန္တုိ႕ဌာေနျဖစ္ေသာ ရာမညေဒသကုိ အမည္ေပးထားသည္ဟုလည္း ဆုိႏုိင္သည္။ ယင္းမွာ မူလအားျဖင့္ စစ္ေတာင္းႏွင့္သံလြင္ျမစ္ႏွစ္္သြယ္ၾကားေဒသ ျဖစ္သည္။ ရာမညေဒသ ဆုိသည္မွာ လည္း ေခတ္လယ္ မြန္တုိ႕က မိမိတုိ႕ကုိ ေခၚေသာ “ မာန္” ဟူေသာ အမည္မွ ဆင္းသက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
ေ႐ွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက ယင္းေဒသ (သုဝဏၰဘူမိ) သည္ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း သံသယ မျဖစ္ႏုိင္ေခ်၊ ယခု မုတၲမေတာင္တန္း၏အေနာက္ဘက္လြင္ျပင္မွာ ေ႐ွးယခင္က ပင္လယ္ေရမ်ား လႊမ္းေနခဲ့သည္၊ ထုိစဥ္က ပင္လယ္ကမ္းစပ္ သည္ အရက္သည္မ ( တုိက္ကုလား) ႐ြာျဖစ္ေသာ ေကလာသ ေတာင္ေျခအထိ ေရာက္ခဲ့သည္၊ ယခု အရက္သည္မ႐ြာ ႏွင့္ သထုံၿမိဳ႕ေနရာတုိ႕မွ ေလးျမွားမ်ား၊ ေက်ာက္ႀကိဳး မ်ား ႏုိင္ငံျခားသေဘၤာမ်ား၏အပုိင္းအစမ်ားကို တူးေဖၚရ႐ိွွခဲ့ဘူးသည္။
မဟာရာဇဝင္ႀကီး၌ ဘုရားသခင္ထင္႐ွား႐ွိစဥ္က အာေသာက ဓမၼရာဇာ မင္းျပဳ၏၊ သထုံရာဇာဝင္က်မ္းေဟာင္း တြင္မူ သထုံ၌ သီဟရာမင္း မွစ၍ မႏူဟာမင္းအထိတုိင္ စုိးစံသည္ဟု ေဖာ္ျပထား၏။
သုဝဏၰဘူမိ (ေခၚ) သထုံၿမိဳ႕တည္ေထာင္သည့္ခုႏွစ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တိတိက်က် မ႐ွိလွေပ။ မြန္၊ ျမန္မာ ရာဇာဝင္မ်ားတြင္မူ ဘီစီ-၁၇- ရာစုအတြင္းက တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သတ္မွတ္ၾကသည္။
သုဝဏၰဘူမိႏွင့္ ပတ္သက္စပ္လ်ဥ္း၍ ေခါမ ပထဝီ႐ွင္ ေတာ္လမီက၊ “ ေဗင္စင္ဂ”ဟုေခၚေသာ မုတၲမ ပင္လယ္ေကြ႕ ကမ္း႐ုိးတန္းတေလွ်ာက္တြင္ အရပ္ပု၍ ႀကံ့ံခုိင္ေသာလူၾကမ္းမ်ား ေနထုိင္ၾကသည္၊ သူတုိ႕သည္ မူရင္းတုိင္းရင္းသားျဖစ္ေသာ ၾသစ ႀတိဳနီး႐ွင္းမ်ား၊ ျမန္မာစာေပေလာကတြင္ ဘီးလူးဟု ေခၚတြင္ေသာလူမ်ား ျဖစ္တန္ရာသည္။ မြန္၊ ခမာ အႏြယ္စုတုိ႕ ေရာက္လာေသာအခါ မခုခံႏုိင္၍ ၎တုိ႕သည္ ပင္လယ္႐ွိကြၽန္းမ်ား ေပၚသုိ႕ ဆုတ္ခြာသြားခဲ့ရသည္။
ေျမ႐ွင္ပေဒသရာဇ္ေခတ္လယ္တြင္ မႏူဟာမင္း (မကုတ) မတုိင္မီ မြန္ဘုရင္မ်ား ေခါင္းေဆာင္ေသာ သုဝဏၰဘူမိ သထုံျပည္ သည္ အင္အားေတာင့္တင္းလွ်က္ ႐ွိသည္၊ သထုံတြင္ မြန္လူဦးေရ မ်ားျပားလာသျဖင့္ “ဟံသာဝတီ ( ပဲခူး ) ”၊ တြံေတးၿမိဳ႕ အေ႐ွ႕ဘက္႐ွိ “ၾကဗင္း”ၿမိဳ႕မ်ား တည္္ေထာင္ခဲ့သည္။ သုိ႕ေသာ္ စုစည္းေသာအင္အားႀကီးႏုိင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ မတည္ေထာင္ ႏုိင္ခဲ့ေသးေပ။
သုဝဏၰဘူမိတြင္ မြန္တုိ႕၏ မိ႐ုိးဖလာ ကုိးကြယ္မႈအျပင္ အိႏၵိယမွ ဗိႆႏုိး ကုိးကြယ္သည့္ ျဗဟၼဏဝါဒႏွင့္ ဗုဒၶဝါဒကုိ သက္ဝင္ ယုံၾကည္ၾကသည္။ သုိ႕ေသာ္ ျဗဟၼဏဝါဒမွာ ေမွးမွိန္ခဲ့ၿပီး ဗုဒၶဝါဒ ထြန္းေတာက္ခဲ့သည္။ သီဟရာဇာမင္း စုိးစံခ်ိန္တြင္ ၎၏ ေနာင္ေတာ္ အ႐ွင္ ဂဝံပတိေထရ္က ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာအခါ ဌာပနာသြားေတာ္ သုံးဆယ့္ႏွစ္ဆူ ပင့္ေဆာင္ၿပီး အႏွစ္ ၆၀ တုိင္တုိင္ ပူေဇာ္ခဲ့သည္ကုိ သထုံရာဇဝင္က်မ္း ေဟာင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ အာေသာကမင္းႀကီး လက္ထက္ တြင္လည္း အ႐ွင္ေသာဏ ႏွင့္ အ႐ွင္ဥတၲရ တုိ႕ သာသနာျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပုိင္း၌ အရည္းႀကီး မဟာယနအယူသာ ႐ွိ၏။
သုဝဏၰႏုိင္ငံသားတုိ႕သည္ သာသနိက ဆုိင္ရာအေဆာက္အဦးမ်ား၊ ၿမိဳ႕႐ုိးခံတပ္ စသည္တုိ႕ကုိ ဂဝံေက်ာက္ မ်ားျဖင့္ ေကာင္း မြန္စြာ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိေၾကာင့္ ထုိေခတ္တြင္ ဂဝံေက်ာက္ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္ ေပၚထြန္းလာေၾကာင္း မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ၾကသည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါအရ မြန္တုိ႕သည္ ဘီစီ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကစ၍ မြန္ပေဒသရာဇ္ေခတ္အစ ေလာ့ဗူရီ၊ လမ္ဖုန္း၊ သုဝဏၰဘူမိ၊ ဟံသာဝတီ( ပဲခုူး)ႏွင့္ ပေဒသရာဇ္ေခတ္မ်ားတြင္ ေရးထုိးခဲ့ေသာေက်ာက္စာတဆင့္စီ ကူးယူခဲ့ေသာ ေပစာ၊ ပုရပုိဒ္မ်ားႏွင့္ ယခုတုိင္ ပုံႏွိပ္အသုံးျပဳေနေသာ စာေပယဥ္ေက်းမႈ မွတ္တမ္းမ်ား၊ ၎ႏွင့္ပက္သက္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားက မြန္အမ်ဳိး သားတုိ႕တြင္ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ၊ က်ယ္ျပန္႕ေသာနယ္ေျမကုိ ပုိင္ဆုိင္အုပ္စုိးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိႏုိင္သည္။ စီးပြား ေရးအရလည္း သမုိင္း သုေတသီတုိ႕မွ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည့္အတုိင္း လယ္ယာစီးပြားေရးကုိ လုပ္ကုိင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ မြန္တုိ႕ဌာနီရာမညေဒသသည္လည္း ပေဒသရာဇ္ေခတ္မ်ားတြင္ မြန္ပေဒသရာဇ္မ်ား ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳၾက သည့္မြန္တုိ႕ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္းေပါင္းမ်ားစြာ (ဘီစီ ၂၀၀၀ ေက်ာ္)ကစၿပီး လူမ်ဳိးႀကီးတစ္ရပ္အျဖစ္ တည္႐ွိခဲ့သည္။
“A nation is a historically evolved stable Community of Language, Territory, Economic life and Psychological make up manifesto in a Community of culture.”
“လူမ်ဳိးဆုိသည္မွာ ရာဇဝင္အရ ေပၚေပါက္ျဖစ္လာၿပီး တည္တံ့ေသာစကား၊ စာေပ၊ နယ္ေျမ၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ထုံးတမ္းစဥ္လာေတြႏွင့္ ဦးၫြတ္စြာ ႐ွိေသာလူစုလူေဝးကုိ ေခၚသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ မြန္သည္ ( Race tribe ) စေသာ အဆင့္တူမ်ားပူးေပါင္းထားျခင္းမဟုတ္ဘဲလူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး၏ဂုဏ္အဂၤါႏွင့္ျပည့္စုံေသာလူမ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္းထင္႐ွားသည္။
၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကုိ လက္ခံမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း မြန္ဒီမုိ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) ေျပာၾကား
၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကုိ လက္ခံမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း မြန္ဒီမုိ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) ေျပာၾကား
Kaowao ေအာက္တုိဘာ၂၂၊ ၂၀၀၈။
နအဖ စစ္အစုိးရ၏ တဖက္သတ္ က်င္းပမည့္ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကုိ ေထာက္ခံမည္မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ လုံးဝ လက္ခံမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း မြန္အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ (လြတ္ေျမနယ္ေျမ)က နယ္စပ္တစ္ေနရာတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းျခင္း အႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ေျမာက္သည့္အခမ္းအနားတြင္ ေျပာၾကားသြားသည္။
မြန္အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ (လြတ္ေျမနယ္ေျမ) ၏ တြဲဖက္အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ႏုိင္ေဟာင္မြန္က "၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကုိ ေထာက္ခံျခင္းဟာ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကုိ ေ႐ွး႐ႈတဲ့ ျဖစ္လာမဲ့နည္းလမ္းေကာင္း မဟုတ္ပါဘူး" ေျပာၾကားသည္။ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားအပါအဝင္ ျပည္သူတရပ္လုံးအတြက္ အက်ဳိးတစ္စုံတစ္ရာမွ မ႐ွိေသာ ၎တုိ႕၏ လမ္းျပေျမပုံအတုိင္း အတင္းအဓမၼ ေ႐ွ႕ဆက္ေဖာ္ေဆာင္သြားရန္ ႀကဳိးစားေနေသာ နအဖ စစ္အစုိးရအား မေထာက္ခံၾကရန္ ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵျဖစ္သည့္၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးတုိ႕၏အခြင့္အေရးကုိ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္သည့္ ဒီမုိကေရစီေရးႏွင့္ သိသာျမင္သာေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကုိ ေထာက္ခံအားေပးရန္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းကုိလည္း ၎တုိ႕၏ေၾကျငာခ်က္တြင္ ေတာင္းဆုိထားသည္။
ထုိင္း ျမန္မာနယ္စပ္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕၊ သုခဟံသာ စာသင္ေက်ာင္းတြင္ ေအာက္တုိဘာ ၁၁ ရက္ေန႕က က်င္းပခဲ့သည့္ အဖြဲ႕ အႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ အခမ္းအနားသုိ႕ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသားၫြန္႕ေပါင္းအစုိးရမွ ဝန္ႀကီး ခြန္မားရ္ကုိဘန္း၊ ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအဖြဲ႕မွ ဒု ဥကၠ႒ ေဒၚစန္းစန္း၊ အတြင္းေရးမႉး ဦးသိန္းဦး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံေ႐ွ႕ေနမ်ား ေကာင္စီမွ ဦးေအာင္ျမင့္ ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီအေရး တက္ႂကြလႈပ္႐ွားသူ အေယာက္ ၅၀ ခန္႕ တက္ေရာက္ၾကသည္။
လူထုဆႏၵခံယူပြဲ မက်င္းပခင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ မတ္လကလည္း ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီတုိ႕ ခ်မွတ္ထားေသာ အတုိက္အခံအင္အားစုမ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတုိ႕ႏွင့္ သုံးပြင့္ဆုိင္ ေဆြးေႏြးအေျဖ႐ွာေရးကုိ နအဖ စစ္အစုိးရ အေနျဖင့္ လုိက္ေလ်ာေပးရန္ မြန္အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) က ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။
မြန္အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕အား တရားဝင္ပါတီအျဖစ္မွ ၁၆ ႏွစ္ ေက်ာ္ စစ္အစုိးရက ဖ်က္သိမ္းခဲ့ၿပီးေနာက္ စစ္အစုိးရ ျပဳတ္က်ေရးအတြက္ ျပည္ပ႐ွိ ဒီမုိကေရစီ မဟာမိတ္အင္အားစုတုိ႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းလႈပ္႐ွားရန္ ကရင္ျပည္နယ္ ေကာ့ကရိတ္ၿမဳိ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ႏုိင္ေသာင္း႐ွိန္ ႏွင့္ ျပည္ပေရာက္ မြန္ဒီမုိအဖြဲ႕ အဖြဲ႕ဝင္ေဟာင္းတုိ႕၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ မြန္အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) ကုိ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္ေန႕တြင္ နယ္စပ္တစ္ေနရာ၌ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
မြန္အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ၅ ေနရာ အႏုိင္ရခဲ့သည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာ ၁၂ ရက္ေန႕က ျပည္တြင္း မြန္ ဒီမုိအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္တုိ႕လည္း မြန္ျပည္နယ္ ေပါင္ၿမဳိ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ႏုိင္သိန္းေမာင္ (၈၈-ႏွစ္)အား ၁၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ဂါရဝျပဳပြဲအား ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအေၾကာင္းႏွင့္ ေ႐ွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
အနိစၥရားႏွင္းသမုိင္းသင္ခန္းစာ
ဝင္ခုိင္သန္း
(၁)
လူသည္ ေသမ်ဳိးျဖစ္သည္။ လူတုိင္း ေသၾကသည္။ အနိစၥတရားမွ ဤသည္မွာ အထူးအဆန္းမဟုတ္။ သုိ႕ရာတြင္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အတြင္း ကြယ္လြန္ခဲ့သူ ၂ ဦးကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ေသာအခါ၌မူ သံေဝဂရဖြယ္ သင္ခန္းစာယူဖြယ္ႏွင့္ ထူျခားေနေတာ့သည္။
(၂)
တစ္ဦးမွာ အသက္႐ွင္စဥ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္ေအာင္ ေနရာယူတတ္ခဲ့သည္။ ဥကၠဌႀကီးျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးခဲ့သည္။ သမၼတႀကီးျဖစ္ေအာင္လည္း အကြက္ခ်ႏုိင္ခဲ့သည္။ သုိ႕ရာတြင္ ယင္းပုဂၢိဳလ္ႀကီး၏ တစ္သက္တာ စြမ္းေဆာင္မႈ မ်ားမွာ ထိပ္သီးတစ္စု အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လုံ၏ အက်ဳိးစီးပြားကုိ စိစိညက္ညက္ ေၾကေအာင္ နင္းေခ်ဖ်က္ဆီးခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။
အျခားတစ္ဦးမွာ ေသာင္းက်န္းသူ၊ အဖ်က္သမားဟူ၍ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တံဆိပ္ကပ္ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။ သုိ႕ရာတြင္ ထိုသူသည္ ေနာက္ဆုံးႏွစ္လုံးခုန္ခ်ိန္အထိ သူ၏အသက္ႏွင့္ ဘဝကုိ ျပည္သူလူထု၏ အက်ဳိးစီးပြားေရးအတြက္ ရက္ရက္ေရာေရာ အပ္ႏွံစြန္႕လႊတ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။
(၃)
တစ္ဦးမွာ အသက္႐ွင္စဥ္က သတင္းစာမ်ားႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၌ ၎၏႐ုပ္ပုံကုိ တုိင္းျပည္၏ ကယ္တင္႐ွင္ႀကီး အျဖစ္ ေန႕စဥ္မျပတ္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခုိင္ၿပီး ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႕ ေရးေပးသူမ်ားကုိ ထုိက္ထုိက္တန္တန္ ခ်ီၿမင့္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
အျခားတစ္ဦးမွာ ေတာၾကား၊ ေတာင္ၾကား၊ လူထုၾကား၌ ႐ုိး႐ုိးကုပ္ကုပ္ေနကာ အပင္ပန္းအဆင္းရဲခံၿပီး ျပည္သူ လူထုလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေတာ္လွန္ေရးခရီးၾကီးကုိ ရဲရဲရင့္ရင့္တေျဖာင့္တည္း ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ပုဂိၢဳလ္ေရး ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈကုိ မလုိဘဲ ျပည္သူလူထူႏွင့္ ေအာက္ေျခ၏ ေဝဖန္မူမ်ားအား ေတာ္လွန္ေရး၏ အရင္းအႏွီးအျဖစ္ တန္ဖုိးထားလက္ခံခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
(၄)
တစ္ဦးမွာ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ အမည္ခံၿပီး အလုပ္သမား၊ လယ္သမားေရး၊ လူထုေကာင္းစားေရးတို႕ကုိ တြင္တြင္ ေျပာခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ သုိ႕ရာတြင္ လူထုလႈပ္႐ွားမႈမ်ား၌ ပါဝင္ခဲ့သူမဟုတ္၊ လူထုကုိ အားမကုိး။ လူထုအက်ဳိးကုိ မစဥ္းစား။ သုိ႕ရာတြင္ လူထု၏ လုိအင္ဆႏၵႏွင့္ စြမ္းအားကုိေတာ့ ရိပ္မိပုံရသည္။ လူထု၏ အဆုံးအျဖတ္ဆုိသည္ကုိ ၾကား႐ုံမွ်ႏွင့္ပင္ ေနစရာမ႐ွိေအာင္ ေၾကာက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထုိေၾကာင့္ လူထုကုိ ရက္ရက္စက္ႏွင့္ယုတ္ယုတ္မာမာ သတ္ျဖတ္ဖိႏိွပ္ခဲသူျဖစ္သည္။
က်န္တစ္ဦးမွာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရး၊ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးအပါအဝင္ လူထုလႈပ္႐ွားမႈမ်ားက ေမြးထုတ္ေပး ခ့ဲေသာ လူထုေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္၊ ေတာ္လွန္ေရးဒီေရ နိမ့္စဥ္ကာလ အခ်ိန္၌ပင္လွ်င္ လူထုကုိ အေျခခံၿပီး မယိမ္းယုိင္ ခ်ီတက္ခ့ဲသူျဖစ္သည္၊ သမုိင္းကုိ ျပည္သူလူထုက ဖန္တီးသည္ဟု ယုံၾကည္သူျဖစ္သည္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၏ ႏုိင္ငံေရးခရီးတြင္ ျပည္သူလူထုကသာ ဦးစီပ့ဲကုိင္ရမည္ဟု ေတာင္းဆုိ တုိက္ပြဲဝင္ခ့ဲသူျဖစ္သည္။
(၅)
တစ္ဦးမွာ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ ျဖစ္သည္၊ တစ္ျပည္ေထာင္စႏွစ္ကုိသာ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ခ်မွတ္က်င့္သုံးခ့ဲသူ ျဖစ္သည္၊ လူမႈေရးသန္႕စင္မႈမ်ားကုိ အေကာင္းအထည္ ေဖာ္ခ့ဲသူ ျဖစ္သည္၊ အမ်ိဳးသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးကုိ လုိလားသူမဟုတ္၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး အခ်င္းခ်င္း ေသြးကြဲေအာင္ဖန္တီးၿပီး ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လုံးကုိ ကြၽန္ျပဳအုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲသူ ျဖစ္သည္။
က်န္တစ္ဦးမွာ လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒကုိ ဆန္႕က်င္သူျဖစ္သည္၊ အလားတူပင္ က်ဥ္းေျမာင္းေသာအမ်ိဳး သားေရးဝါဒကုိ လက္မခံသူျဖစ္သည္၊ အေၿမာ္အျမင္႐ွိ ေခတ္မီေသာ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒကုိ ယုံၾကည္သူျဖစ္သည္၊ ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္ တည္ေထာင္ေရးအတြက္ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လုံး ႀကိဳးပမ္းခ့ဲသူ ျဖစ္သည္၊ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီစနစ္အျပည့္အဝ က်င့္သုံးေသာ ေခတ္မီႏုုိင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ မနားမေန အေကာင္အထည္ေဖာ္ခ့ဲသူ ျဖစ္သည္။
(၆)
ပထမတစ္ဦး ကြယ္လြန္ေသာအခါ ေလးလံနက္႐ႈိင္းလွေသာ အေမွာင္ထုႀကီးကုိ အေမြအျဖစ္ ခ်န္ရစ္ခ့ဲသည္၊ အၾကမ္းအဖက္ဖိႏွိမ္မႈ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ဘက္ေပါင္းစုံေခတ္ေနာက္က်မႈ ျပည္တြင္းစစ္ အမ်ိဳးသားၿပိဳကြဲမႈ၊ ေျဖ႐ွင္းခြင့္မ႐ွိသာ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီကင္းမ့ဲမႈ၊ အက်င့္ပ်က္လာဘ္စားမႈ၊ အဆင့္အနိမ့္ ပညားေရးစေသာ အနိဌာ႐ုံေပါင္းစုံ ျပည့္ႏွက္ေနေသာ ယင္းအေမွာင္ထုႀကီးအတြင္၌ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုး ႐ုန္းမထြက္သာေအာင္ နစ္မြန္းေနၾကရသည္။
ဒုတိယလူ ကြယ္လြန္ေသာအခါ အဖိႏိွပ္ခံ ျပည္သူလူထုအား အေမွာင္ထုအတြင္းမွ႐ုန္းထြက္ၿပီး ေတာက္ပေသာ အနာဂတ္ဆီသုိ႕ လမ္းျပေခၚေဆာင္ႏုိင္မည့္ မီး႐ွဴးတန္ေဆာင္ကုိ အေမြးေပးခ့ဲသည္၊ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရး၊ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရး၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ စစ္အာဏာ႐ွင္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းေရး စသည့္ ေတာ္လွန္လႈပ္႐ွားမႈမ်ားကုိ ျပည္သူလူထုႏွင့္အတူ လက္တြဲဆင္ႏႊဲရင္း သီးပြင့္လာခ့ဲေသာ အစဥ္အလာေကာင္းမ်ားကုိ မီး႐ွဴတန္ေဆာင္ အျဖစ္ထြန္းညိွကာလက္ ဆင့္ကမ္းေပးခ့ဲသည္။
(၇)
ပထမ လူကြယ္လြန္ေသာအခါ ကပ္ေရာဂါတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေသရသူပမာ နာရီမဆုိင္းဘဲ အေလာင္းကုိ သၿဂဳိလ္ခ့ဲရသည္၊ အသုဘ အခမ္းအနားမ႐ွိ၊ ဝမ္းနည္းေၾကာင္းသဝဏ္လႊာမ႐ွိ၊ ပန္းေခြ၊ ပန္းျခင္မ႐ွိ၊ ႏွေျမာတသမည့္သူ မ႐ွိ၊ စိတ္ဝင္စားသူ မ႐ွိ၊ မစင္ဘင္ပုပ္ပမာ စြန္႕ပစ္ခံခ့ဲရသည္၊ မုိက္ဇာတ္သိမ္းေလၿပီ ဟူေသာ မွတ္ခ်က္ကုိသာ တုိးတုိးသ့ဲသ့ဲ ၾကားရသည္။
ဒုတိယ လူကြယ္လြန္ေသာအခါ၌မႈ ျမန္မာႏုိင္ငံတနံတလ်ား ေၾကကြဲဝမ္းနည္း ၾကရသည္၊ တုိင္းခ်စ္ျပည္ ခ်စ္စိတ္႐ွိသူတုိင္း ႏွေျမာတသ ျဖစ္ၾကရသည္၊ အသက္အ႐ြယ္ႀကီးရင့္မႈကုိ သတိမမႈႏုိင္ဘဲ အေၾကြေစာရသည္ဟု ရင္ထုမနာ ျဖစ္ၾကသည္၊ ႐ုပ္အေလာင္းကုိ လာေရာက္ဂါရဝျပဳသူမ်ား၊ ပန္းေခြခ်သူမ်ားမွာ က်ိတ္က်ိတ္တုိင္း ေနသည္၊ သိန္းခ်ီေသာ ရဟန္းသံဃမ်ား၊ ရဲေဘာ္ ရဲဘက္မ်ား၊ ျပည္သူလူထုမ်ားက ေနာက္ဆုံးခရီးကုိ လိုက္ပါ ပုိ႕ေဆာင္ေပးခ့ဲသည္၊ ငုိသံ႐ႈိက္သံမ်ား၊ အဓိဌာန္ျပဳခ်က္မ်ား၊ တုိင္တည္ခ်က္မ်ား၊ မိန္႕ခြန္မ်ား၊ တရားဓမၼ ႐ြတ္ဖတ္သံမ်ား၊ ဂုဏ္ျပဳေသနတ္ ပစ္ေဖာက္သံမ်ားျဖင့္ မုိးေျမသိမ့္သိမ့္ တုန္ခ့ဲသည္။
(၈)
ပထမလူမွာ စစ္အာဏာ႐ွင္စနစ္၏ ဖခင္ႀကီး ဦးေနဝင္း ျဖစ္သည္။
ဒုတိယလူမွာ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ဥကၠဌႀကီး ဦးႏုိင္ေ႐ႊက်င္ ျဖစ္သည္။
(၉)
ဦးေနဝင္း၏ ႐ုပ္ေလာင္းကုိ မီးသၿဂၤဳံလ္ ခ့ဲေပမည္၊ ဦးေ႐ႊက်င္၏ ႐ုပ္အေလာင္းကုိလည္း မီးသၿဂၤဳံခ့ဲသည္၊ ေနရာဌာနခ်င္း အလွမ္းေဝးေသာ မီးသၿဂၤဳံစက္ (၂) ခု၏ ေခါင္းတုိ္င္းမ်ားမွ ထြက္လာေသာ မီးခုိမ်ားသည္ အေရာင္အဆင္းအားျဖင့္ တူညီလိမ့္မည္၊ သုိ႕ရာတြင္ယဥ္ေက်းတုိးတက္ေသာ လူ႕သမုိင္း၌ ဦးေနဝင္း ေရာက္႐ွိခ့ဲေသာ အဆင့္ေနရာႏွင့္ ဦးႏုိင္ေ႐ႊက်င္ ရ႐ွိခ့ဲေသာ အဆင့္ေနရာမ်ားကာ မုိးႏွင့္ေျမပမာ ကြာျခားလြန္းလွသည္။
(၁၀)
ဦးေနဝင္းသည္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၌ ထပ္မံမေပၚေပါက္သင့္ေသာ လူဆုိးလူမုိက္ႀကီး တစ္ဦးအျဖစ္ သမုိင္းအမႈိက္ပုံ တြင္းသုိ႕ နာမည္ဆုိးျဖင့္ သက္ဆင္းခ့ဲရေလၿပီ၊ ဦးႏုိင္ေ႐ႊက်င္မွာမႈ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္သူ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္သူ၊ မြန္အမ်ိဳးသားေရးအလံလႊင္ခ့ဲသူ၊ ရာသက္ပန္ေတာ္လွန္ေရးသမား၊ မ်ိဳးခ်စ္ျပည္ခ်စ္ပုဂၢိဳလ္၊ ဒီမုိကေရစီအေရး မဆုတ္မနစ္ ႀကိဳးပန္းသူ၊ ျပည္သူ႕အက်ိဳးေဆာင္သူ၊ ကုိယ္က်ိဳးစြန္႕ဝံ့သူ၊ အက်င့္သီလ ျပည့္စုံသူ စေသာ ႀကီးျမတ္သည့္ဂုဏ္ပုဒ္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္တြဲၿပီး ျပည္သူလူထု၏ ႏွလုံးသားထာဝရစဥ္ ႐ွင္သန္ေနေပေတာ့သည္။
(၁၁)
သမုိင္းကုိ လိမ္လုိ႕မရ။ သမုိင္းကုိ ဖုံ၍မရ။ သမုိင္းကုိ လုပ္ႀကံ၍မရ။ ေသတမ္းစာျဖင့္ မိမိ၏အဆင့္ေနရာကုိ သတ္မွတ္ထားခဲ့၍မရ။ အာဏာအားကုိးျဖင့္ အတင္းအဓမၼေမာ္ကြန္း ထုိး၍လည္းမရ။ မည္သူမဆုိ ျပည္သူလူထု၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရသာ သမုိင္း၌ထုိက္သန္ေသာ အဆင့္ေနရာကုိ ရၾကမည္ ျဖစ္ေပသည္။
ဝင္းခုိင္သန္း
